Το άρθρο αυτό παρουσιάζεται με αφορμή το σύγχρονο τρόπο ζωής του ανθρώπου και κυρίως των παιδιών και των νέων που αφορά στη μειωμένη ή και ανύπαρκτη σωματική δραστηριότητα και τις επιπτώσεις που αυτή έχει στη λειτουργικότητα και την εμβιομηχανική του μυοσκελετικού και όχι μόνο και τελικά στην ίδια την καθημερινότητα τους.
Κύφωση είναι η πέρα από το φυσιολογικό αύξηση του κυρτώματος της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής, όταν δηλαδή η γωνία είναι μεγαλύτερη των 40 μοιρών. Διακρίνεται σε:
- Εύκαμπτη
- Δύσκαμπτη
- Ομαλή
- Γωνιώδη
- Οξύαιχμη
Μπορεί να εμφανιστεί στην παιδική ,τη νεανική ή τη γεροντική ηλικία. Εύκαμπτη είναι η κύφωση η οποία μπορεί να διορθωθεί , ενώ δύσκαμπτη αυτή που δεν μπορεί να διορθωθεί. Ομαλή είναι εκείνη όταν το τμήμα της σπονδυλικής στήλης είναι ισομερώς κυρτωμένο προς τα πίσω, ενώ γωνιώδης όταν υπάρχει έντονη κύρτωση σε ένα μικρό τμήμα στην περιοχή μερικών σπονδύλων.
Αιτιoλογία:
Η εύκαμπτη κύφωση οφείλεται σε:
- Αδυναμία των ραχιαίων μυών
- Κακή στάση του σώματος
- Αντιστάθμιση σε μια οσφυϊκή λόρδωση
Η δύσκαμπτη σε:
- Οστεοχονδρίτιδα της σπονδυλικής στήλης
- Αγκυλωτική σπονδυλοαρθρίτιδα
- Γεροντική κύφωση
- Συγγενείς ανωμαλίες
Η ομαλή σε:
- Συγγενή αδυναμία των ραχιαίων
- Ραχίτιδα στην παιδική ηλικία
- Μακρόχρονη κυρτή(σκυφτή) στάση του σώματος
Η γωνιώδης σε:
- Προσβολή των σπονδύλων από φυματίωση
- Συμπίεση τους με το βάρος των υπερκείμενων τμημάτων του σώματος
Η παραμόρφωση αυτή έχει μεγάλη επίδραση στην λειτουργία των εσωτερικών οργάνων. Η κλινική εικόνα της κύφωσης είναι η εξής:
- Υπάρχει αντισταθμιστική λόρδωση στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης
- Οι ώμοι πέφτουν μπροστά και κάτω
- Η άρθρωση του ώμου έρχεται σε θέση έσω στροφής
- Οι ωμοπλάτες προβάλλουν
- Υπάρχει προβολή της κοιλιάς
- Πιθανός πόνος στην περιοχή
- Αναπνευστική δυσχέρεια
- Ταχεία κόπωση
- Μυϊκή αδυναμία
Έχοντας λοιπόν την ακριβή ιατρική γνωμάτευση και κάνοντας τη φυσικοθεραπευτική αξιολόγηση, το επόμενο βήμα είναι ο σχεδιασμός ενός θεραπευτικού προγράμματος με άξονες την κινητοποίηση, διάταση, χαλάρωση, ενδυνάμωση, συνδυάζοντας πάντα με αναπνευστικές ασκήσεις. Η κλινική εμπειρία καταδεικνύει ό,τι ένα διάστημα δύο μηνών-έντονο πρόγραμμα αποκατάστασης αρχικά , πιο χαλαρό αργότερα- είναι αρκετό για να επιτύχουμε ένα ικανοποιητικό επίπεδο διόρθωσης της εύκαμπτης κύφωσης. Στη συνέχεια δίνονται οδηγίες και συμβουλές τις οποίες πρέπει να εφαρμόζει ο ασθενής στην καθημερινότητά του προς αποφυγή της επιδείνωσης της κατάστασής του:
- Να χρησιμοποιεί ορθοπεδικό στρώμα για τον ύπνο
- Να προτιμάει την ύπτια θέση με τα χέρια ψηλά και κοντά στο πρόσωπο
- Να μην χρησιμοποιεί ογκώδες μαξιλάρι
- Το θρανίο του, καθώς και το τραπέζι το τρώει να είναι στο ύψος όπου ο αγκώνας του κάνει κάμψη 90 μοιρών
- Να αποφεύγει την παρατεταμένη όρθια στάση η οποία αποτελεί μία από τις αιτίες της κύφωσης
- Όταν κάθεται να παίρνει τη σωστή θέση στο κάθισμα η οποία είναι 90 μοίρες κάμψη για τα ισχία, τα γόνατα και τις ποδοκνημικές, ο κορμός ευθυτενής(ίσιος), οι ώμοι προς τα πίσω, το στήθος προβάλει μπροστά
- Γενικά κατά τις κινήσεις του να προσπαθεί να έχει τον κορμό του όσο το δυνατόν πιο ίσιο και το στήθος να προβάλει μπροστά!
Στα επόμενα δύο χρόνια( απαιτούμενο χρονικό διάστημα ολοκληρωτικής θεραπείας) και ανά δύο μήνες θα πρέπει να γίνεται ένας επανέλεγχος της κατάστασης, μια αξιολόγηση και πιθανόν κάποιος επαναπροσδιορισμός ή τροποποίηση του προγράμματος του πάσχοντα.